Het borrelschap van de supermarkt ligt vol met de meest uiteenlopende soorten smeerseltjes, dipjes en sauzen die je, huppakee, gewoon in je mandje kan gooien. Toch gaat er niets boven de huisgemaakte varianten. Zo ook deze overheerlijke tomatentapenade die je in een handomdraai op tafel tevoorschijn tovert!
Bakken kappertjes
Met de zomer in het vooruitzicht, begin ik altijd te verlangen naar een strandbedje aan de Franse kust samen met een glas wijn (of een frisje als je onder de 18 bent) en een knapperig stokbroodje besmeerd met een flinke hoeveelheid verse tapenade.
De naam tapenade komt uit de Provence. Dit smeerseltje is vernoemd naar het Provençaalse woord voor kappertjes: tapenas. Hoewel er flink wat kappertjes in tapenade gaan, is dat niet het hoofdingrediënt. Het grootste gedeelte van tapenade bestaat uit olijven.
Oude olijven
Gerechten op basis van olijven zijn van oudsher vooral populair in Italië (niet in Frankrijk dus). Al 1000 jaar voor het ontstaan van de Franse tapenade, zijn er tapenade-achtige recepten in Romeinse kookboeken gedocumenteerd. Een van de eerste recepten, Olivarum Conditurae, staat in het boek De re Rustica. Dit boek is geschreven ergens in de eerste eeuw van onze jaartelling door Lucius Junius Moderatus Columella (dat is nog eens een naam). Ook in een boek van Marcus Porcius Cato Censorius maior staat een recept voor een tapenade-achtig smeersel: epitiryum.
De tapenade zoals we hem nu kennen komt wel uit Frankrijk. Dit recept werd in 1880 gecreëerd door chef Meynier van restaurant La Maison Dorée in Marseille. Hij gebruikt gelijke hoeveelheden olijven en kappertjes, half zoveel ansjovis en tonijn, mosterd, olijfolie, tijm, peper, laurier en cognac.
Ajuusjovis
In de loop van de tijd is de verhouding tussen olijven en kappertjes verschoven naar een grotere hoeveelheid olijven: in moderne tapenades zit 65% olijven ten opzichte van 35% kappertjes. Ook de tonijn is verdwenen uit de moderne tapenades en in verscheidene variaties van tapenades (zoals deze tomatentapenade) is ook de ansjovis weggelaten.
Deze tomatentapenade is overal lekker op. Oké, bijna overal. Tapenade en chocoladetaart lijkt me, nou niet geweldig om het zo maar even te zeggen. Smeer deze dip op een stukje vers stokbrood, Turkse pide of doop er wat soepstengels in. Ook is dit smeerseltje lekker op een crackertje of gewoon op brood voor de lunch. Met deze overheerlijke dip breng je de Franse zomerzon in huis, ook als je in Nederland zit en het met bakken uit de lucht komt…
Tomatentapenade
Equipment
- Keukenmachine
Ingrediënten:
- 150 g zongedroogde tomaatjes
- 75 g zwarte kalamata olijven
- 35 g kappertjes
- Blaadjes van 3 takjes oregano
- 1 of 2 tenen knoflook
- Peper, naar smaak
Zo maak je dit:
- Doe de zongedroogde tomaatjes, de kalamata olijven, de kappertjes, de oreganoblaadjes en de knoflookteentjes in een keukenmachine.
- Hak alles fijn, er mogen nog wel wat stukjes in zitten.
- Breng de tapenade op smaak met wat peper.