Knapperige laagjes deeg met een rijke vulling van frisse fetakaas en zachte spinazie. Dit is echt een K3’tje: krokant, kaas en kruiden. Börek is een van mijn favoriete borrelhapjes, maar ook lekker bij de lunch of in combinatie met andere kleine hapjes als diner.
Börek wordt gezien als iets typisch Turks. Waar het precies vandaan komt blijft echter onzeker. Sommige verhalen gaan dat de börek ontstaan is bij de Turkse nomaden. Andere mensen denken dat het, net als baklava, uit Byzantium komt. Daar heette het gerecht tyritas plakountas, dat betekent kaas placenta. Dit zou de Byzantijnse variant zijn op het oud-Romeinse gerecht dat placenta heette, laagjes gebak van deeg en kaas. In Romenië kennen ze dit gerecht nog als plăcintă.
Het gerecht is ook ontdekt door de Mongolen toen zij een groot deel van de wereld veroverden in de 14e eeuw. In een kookboek genaamd “Yinshan Zhengyao” wat dieet principes betekent, staan 3 recepten voor börek.
Van börek tot bourekas
Waar de börek ook vandaan komt, het gerecht was een groot succes in het Ottomaanse rijk, het stond zowel bij de gewone burger als bij de elite op tafel. Het Ottomaanse Rijk groeide en bracht het hapje naar de door hun veroverde landen. Hierdoor vinden we de börek, dan wel onder andere namen, terug in heel veel verschillende landen. Zo noemen ze het burek in de landen van voormalig Joegoslavië, boureki in het Grieks, byreki in het Albanisch en eten ze in Tunesië brik. Börek komt zelfs in de Joodse keuken voor. Toen de Spaanse heersers in de 18e eeuw de Joden uit Spanje verjoegen, vluchtten veel Joden naar de religieuse tolerante Ottomaanse Rijk. Hier leerden ze de börek kennen. Het gerecht staat nu bij de Joden bekend onder de naam bourekas. Deze eten ze vaak op zaterdagochtend bij de Sjabbatmaaltijd (Sjabbat is de Joodse rustdag).
Traditioneel wordt börek gemaakt van yufkadeeg. Deze vellen zijn in de meeste Turkse winkels te verkrijgen, maar als je ze niet kan vinden, kun je ook prima filodeeg gebruiken. In dat geval leg je 2 vellen filodeeg op elkaar en snij je de vellen schuin doormidden zodat je 2 driehoeken krijgt. Het vullen en rollen is eventjes klooien, maar je hebt het binnen no-time onder de knie.
En van rolletjes tot lasagne
Spinazie, feta en peterselie is de meest gangbare vulling. Daarnaast worden ze ook gevuld met vlees, groenten of aardappels. Börek bestaat daarnaast in allerlei maten en vormen: van rolletjes (zoals dit recept) tot halvemaantjes, spiralen of bloemen. Er bestaat zelfs een soort lasagne: su boregi, wat waterbörek betekent. Hiervoor kookt men yufkavellen, het originele deeg waar börek van gemaakt wordt, voor en stapelen ze daarna op met een vulling ertussen. Wat mij betreft maakt het niet zo uit hoe ze gevormd zijn of wat er in zit. Lekker is börek toch wel.
Börek
Ingrediënten:
- 400 g spinazie
- 1 ui
- 4 teentjes knoflook, of meer, als je van knoflook houdt
- 200 g feta
- 15 g peterselie
- Peper en zout, naar smaak
- 50 ml melk
- 1 el olijfolie
- 1 ei
- 1 pak yufkadeeg
- Nigellazaadjes of zwarte sesamzaadjes, om de börek mee te bestrooien
- Za'atar, om de börek mee te bestrooien
Zo maak je dit:
- Bekleed een bakplaat met bakpapier en verwarm de oven voor op 175 C.
- Snipper de ui en hak de teentjes knoflook fijn. Verhit een beetje olie in een hapjespan en fruit de ui samen met de knoflook in 5 minuten glazig. Voeg de spinazie toe en laat de spinazie al omscheppend slinken. Haal de pan van het vuur en zet het eventjes opzij.
- Prak de feta in een kommetje grof met een vork. Hak de peterselie fijn en meng dit door de feta. Roer het feta-peterseliemengsel door het spinaziemengsel. Breng het op smaak met peper en zout.
- Klop het ei los en meng de melk en de olie er doorheen.
- Leg een yufkavel met de brede kant naar je toe en smeer het in met het melkmengsel. Verspreid een flinke lepel vulling aan de onderkant van het yufkavel. Vouw de punten naar binnen en rol het vel op.
- Leg de börek met het puntje naar beneden op de bakplaat. Ga zo door tot de vulling op is. Het is niet erg als de börek tegen elkaar aanligt
- Bestrijk de börek met de rest van het melkmengsel. Bestrooi ze met het nigellazaad en de za’atar. Bak de börek in 35-40 minuten gaar en goudbruin.
- Laat de börek minimaal 10 minuten afkoelen. Haal de börek dan voorzichtig los van elkaar als ze aan elkaar vastgeplakt zitten. Je kan de börek zowel koud als warm eten.
Tips:
- Yufka is een heel dun filodeeg en is in de Turkse supermarkt te koop. Ik gebruik een driehoekige variant
- Je kan de börek voor 3 dagen in aluminiumfolie in de koelkast bewaren. Je kan ze koud eten, maar ook even 5-10 minuten opwarmen in een voorverwarmde oven op 175 C.
- Je kan gebakken börek invriezen. Dan zijn ze 3 maanden houdbaar. Ontdooi ze voor het eten in de oven op 180 C. Dit duurt ongeveer 10-15 minuten.